การปลูกผักหวานป่า ตอน การปลูกไม้พี่เลี้ยง

คำว่าไม้พี่เลี้ยง ซึ่งแปลตรงๆก็คือ ต้นไม้ที่คอยดูแลต้นไม้ที่เราจะนำไปปลูกไว้ใกล้ๆ ไม่ว่าจะเป็นการให้ร่มเงา เป็นแหล่งให้น้ำ ให้ปุ๋ย ดังนั้นต้นไม้พี่เลี้ยงของผักหวานป่า ก็คือต้นไม้ที่ปลูกไว้สำหรับคอยช่วยเหลือให้ต้นผักหวานป่า ได้อาศัยร่มเงา ได้อาศัยซึมซับแหล่งน้ำ ซึมซับธาตุอาหารจากปลายรากของต้นไม้พี่เลี้ยง เพื่อให้ต้นผักหวานป่าได้ดำรงชีวิตและเจริญเติบโต ไปได้ในระยะหนึ่งก่อน

ต้นไม้พี่เลี้ยงของผักหวานป่า มีหลายชนิดหลายพันธุ์ จากผู้รู้ที่มีประสบการณ์ ได้ศึกษาและเรียนรู้มาก่อน มักจะนิยมปลูกต้นมะขามเทศ หรือต้นแค มากกว่าที่จะเลือกปลูกต้นไม้ชนิดอื่นๆ อย่างเช่น ต้นชะอม ต้นสะเดา ต้นตะขบ ฯลฯ

ต้นไม้พี่เลี้ยงแต่ละชนิดมีจุดเด่นและจุดด้อยที่แตกต่างกัน ต้นมะขามเทศ เป็นไม้ตระกูลถั่ว ที่ปลายรากจะมีธาตุไนโตรเจน ที่จะช่วยให้พืชเจริญเติบโตได้ดี แต่ต้นมะขามเทศ ก็มีจุดด้อยที่ซ้อนอยู่ในจุดเด่น นั้นก็คือเมื่อเราปลูกไปได้ 2-3 ปี ต้นมะขามเทศ จะยู่โตเร็ว รากจะมีขนาดใหญ่ เมื่อต้นผักหวานป่า สามารถอยู่ได้โดยไม่ต้องอาศัยไม้พี่เลี้ยง และการที่จะต้องตัดเอาไม้มะขามเทศออก นี้เป็นยากเพราะว่าเรามีต้นผักหวานป่า อยู่ภายใต้ร่มเงา


ส่วนต้นแค ก็เป็นไม้ตระกูลถั่ว จึงมีคุณสมบัติ เช่นเดียวกันกับต้นมะขามเทศ คือช่วยให้ต้นผักหวานป่า โตเร็ว เพราะต้นผักหวานป่าได้ปุ๋ยไนโตรเจน จากปลายรากของต้นแค แต่จุดอ่อนของต้นแค ก็คือ มีอายุสั้น เพียงปีกว่าๆ ต้นแคจะเริ่มตาย เราก็จะต้องปลูกต้นแค ต้นใหม่หรือไม่ก็หาต้นไม้พี่เลี้ยงชนิดอื่นๆปลูกทดแทน

เมื่อเราตัดสินใจแล้วว่าจะเลือกต้นไม้อะไรเป็นไม้พี่เลี้ยง ก็ให้เริ่มดำเนินการปลูกไม้พี่เลี้ยง ซึ่งการปลูกมีอยู่ 2 แบบ แบบที่หนึ่ง ปลูกไม้พี่เลี้ยงก่อนและปล่อยให้ไม้พี่เลี้ยงเจริญเติบโตสักระยะหนึ่ง ก่อนที่จะปลูกต้นผักหวานป่าตามทีหลัง ซึ่งอาจจะปลูกในหลุมของต้นไม้พี่เลี้ยงหรือปลูกคนละหลุมก็ได้ แบบที่สอง ปลูกไม้พี่เลี้ยงกับต้นผักหวานป่า พร้อมกัน และในหลุมเดียวกัน ซึ่งในแบบที่สองนี้ต้นผักหวานป่าจะโตเร็วมาก

ต้นผักหวานป่าที่ปลูกไปแล้ว ต้องหมั่นดูแลให้น้ำให้ปุ๋ย ตามระยะเวลาที่เหมาะสม ส่วนต้นไม้พี่เลี้ยงก็ดูแลไม่ต่างกัน ถ้าเกิดตายเสียก่อน อาจจะมีผลทำให้ต้นผักหวานป่าเหี่ยวเฉายืนต้นตายตามไม้พี่เลี้ยงไป เมื่อต้นผักหวานป่าโต และมีอายุสัก 3-4 ปี ไปแล้ว ต้นไม้พี่เลี้ยงก็อาจจะไม่จำเป็นต้องมีก็ได้…