การปลูกผักหวานป่า ตอนที่3

หลังจากที่เราได้นำเมล็ดผักหวานป่า ที่สุกและสมบูรณ์ คือมีสีเหลืองทั้งเมล็ด ให้นำมาใส่ไว้ในภาชนะที่ระบายอากาศได้ดีเพื่อที่จะให้เปลือกอ่อนนุ่ม จะสะดวกในการเอาเปลือกและเนื้อออก ถ้าเมล็ดผักหวานป่ามีจำนวนไม่มากนัก ให้ใช้มือ โดยสวมถุงมือเพื่อป้องกันการระคายเคือง แต่ถ้ามีเมล็ดผักหวานป่าจำนวนมากๆ การเอาเนื้อและเปลือกออกโดยการเยียบย่ำ แต่ต้องไม่ลง น้ำหนักมากจะทำให้เมล็ดผักหวานป่าช้ำและเกิดความเสียหายได้ซึ่งจะมีผลต่อ การงอก

หลังจากที่เราเอาเปลือกและเนื้อออกหมดแล้ว ต่อจากนั้นให้นำเมล็ดผักหวานป่า ไปล้างด้วยน้ำเปล่าจนแน่ใจว่าสะอาด เพราะเนื้อผลผักหวานมีรสหวาน เชื้อราชอบ และถ้าเกิดเชื้อราแล้วเมล็ดจะเสื่อมความงอก แล้วจึงนำเมล็ดผักหวานป่า วางเรียงบนกระสอบป่านหรือภาชนะอื่นๆที่สามารถถ่ายเทอากาศได้ดี และเก็บไว้ในที่ร่มประมาณ 2-3 วัน ห้ามตากแดดเป็นอันขาด เกลี่ยให้เสมอกันถ้ามีจำนวนมากใช้ซ้อนกันได้ไม่เกิน 3 ชั้น

เมื่อเราตากเมล็ดผักหวานป่า ครบจำนวน 2-3 วันแล้ว ให้นำเมล็ดผักหวานป่า ไปเพาะเมล็ด และก่อนที่จะเพาะให้เราคัดเลือกเมล็ดที่ไม่สมบูรณ์ ออกจากเมล็ดที่สมบูรณ์ก่อน โดยวิธีการแบบง่ายๆ นั้นก็คือ นำเมล็ดผักหวานป่าที่ได้ทั้งหมดไปแช่น้ำ แล้วคัดแยกออก โดยนำเมล็ดที่ลอยน้ำใส่ไว้ในภาชนะที่มีน้ำยาเร่งราก ที่มีส่วนผสมของวิตามินบี 1 ประมาณ 30 นาที


จากการทดสอบพบว่า เมล็ดผักหวานป่าที่ลอยน้ำ(บางท่านอาจจะคัดทิ้ง) ที่ผ่านการแช่น้ำยาเร่งราก เมื่อนำไปเพาะเมล็ด มีอัตราการงอกถึง 90 เปอร์เซ็นต์ ส่วนเมล็ดผักหวานป่า ที่จมน้ำ ให้นำมาผึ่งลมหรือนำผ้ามาเช็ดจนแห้งแล้วนำไปเพาะเมล็ดตามขั้นตอนต่อไป

ขั้นตอนการเพาะเมล็ดนั้นอาจจะใช้วิธีการ หมกกระสอบคือนำกระสอบป่านอีกใบมาปูทับเมล็ดลงไป แล้วรดน้ำให้ชุ่มเช้า-เย็น หรือจะใช้วิธีเพาะในกระบะทราย แต่ไม่แนะนำให้ใช้แกลบดำ เพราะอาจจะทำให้เมล็ดเน่า เนื่องจากเชื้อรา ขั้นตอนนี้ใช้เวลา ประมาณ 7-10 วัน จะเริ่มมีรากงอกออกมา

หลังจากที่เมล็ดผักหวานป่าเริ่มมีรากงอกออกมาแล้ว ถ้าต้องการประหยัดค่าใช้จ่าย ให้นำเมล็ดผักหวานป่าไปปลูกในหลุมที่เตรียมไว้แล้ว หรือจะเลือกวิธีการปลูกในถุงเพาะ โดยเตรียมถุงสำหรับเพาะเมล็ด ขนาด 4x6 นิ้ว หรือตามต้องการ ใส่ดินผสมปุ๋ยคอกหรือปุ๋ยอินทรีย์ให้เต็มถุง นำเมล็ดผักหวานป่าที่รากงอกแล้ว ลงในหลุมปลูกหรือเพาะในถุง ต้องระวังอย่าให้รากหักและให้ฝังลงไปแค่ครึ่งเมล็ด เพื่อจะได้เห็นเมล็ดจะง่ายต่อการสังเกต ดูว่าเมล็ดเน่าหรือไม่

สำหรับขั้นตอนนี้ ท่านที่ปลูกเมล็ดผักหวานป่า ในหลุมปลูก จะต้องเตรียมสถานที่ ที่มีต้นไม้เป็นร่มเงา หรือไม้พี่เลี้ยง ไว้ก่อนแล้ว และท่านที่เลือกนำเมล็ดผักหวานป่า ปลูกลงในถุงเพาะ จะนำเมล็ดของไม้พี่เลี้ยง เช่น แคบ้าน ลงเพาะในถุงพร้อมกับเมล็ดผักหวานได้เลย

ประมาณ 1 เดือนแรก เราจะไม่เห็นการเปลี่ยนแปลงจากด้านบนของหลุมปลูกหรือถุงเพาะชำ แต่เป็นช่วงที่ สำคัญที่สุดของผักหวานป่า คือกำลังแทงรากลงไปในดินในหลุมปลูกหรือดินในถุง ต้องรดน้ำวันละครั้ง ระวังอย่าให้แฉะ

ด้านบน เรามองไม่เห็นว่าเกิดอะไรขึ้นแต่ด้านล่างผักหวานป่ากำลังออกราก เราจะเริ่มเห็นยอดของต้นผักหวานป่าก็ประมาณเดือนที่ 2 และเมื่อต้นอ่อนสูงขึ้นไม่เกิน 3 นิ้ว ต้องรีบนำไปปลูก ถ้าเกินนี้พบว่ารากจะยาวไปถึงพลาสติกแล้ว เมื่อเราดึงถุงออก ปลายรากจึงมักจะขาด เพราะถ้าขาดแล้ว ผักหวานป่ามักจะโตช้าหรือไม่ก็ตาย ฉะนั้นขั้นตอนการแกะถุงเพาะ ให้ใช้มีดกรีดรอบๆถุงเพาะ ตรงบริเวณกึ่งกลาง แล้วดึงถุงเพาะส่วนล่างออก ระวังปลายรากที่มักจะเข้าไปอยู่ยังมุมถุง เสร็จแล้วนำกล้าผักหวานป่า ลงปลูก กลบดิน รดน้ำ เป็นอันเสร็จขั้นตอนปลูก…ติดตามการปลูกผักหวานป่า ตอนที่4